Schulden wat moet ik doen

Zo af en toe lees ik in bepaalde groepen op Social Media de vraag: 'Help, ik heb schulden, wat moet ik doen?' Het lijkt een makkelijke vraag, maar zo gemakkelijk is het niet helemaal. Er zit namelijk een verschil tussen 'schulden' en 'achterstand met betalen'. Dat zit als volgt.  

Schuld aflossen 

Schuld is een redelijk allesomvattend begrip. Schuld betekent: ' een openstaand bedrag wat betaald moet worden'. Ik heb persoonlijk ook een schuld. Een schuld aan de bank omdat ik een hypotheek heb gevestigd op de woning waar ik woon. Betekent dit dan dat ik nu wakker moet liggen omdat ik een schuld heb? Nee, natuurlijk niet. Ik heb namelijk met de bank afgesproken dat ik het bedrag in termijnen, verhoogd met rente terug mag betalen. Deze afspraken konden met mij gemaakt worden doordat er is gekeken naar mijn inkomsten en uitgaven. Op basis daarvan heeft de bank mij een geldlening verstrekt. Die afspraken gelden dus voor mij, maar ook voor de bank. 

Het wordt een probleem wanneer ik deze hypotheekschuld niet meer kan aflossen. Dus wanneer ik niet genoeg inkomsten meer heb of wanneer ik bijvoorbeeld veel geld aan de dierenarts moet betalen. Dan is het in theorie mogelijk dat ik uiteindelijk een maand de hypotheek niet meer kan betalen. Dus dan heb ik dus nog steeds een (hypotheek) schuld, maar daarbij heb ik nu ook een achterstand met betalen van een maandtermijn hypotheek. Dat kan natuurlijk ook gebeuren wanneer je een woning huurt.

Hetzelfde geldt wanneer je bijvoorbeeld een persoonlijke lening bij de bank hebt lopen. Stel je voor dat je € 2.000,00 geleend hebt bij de bank, dan heeft de bank dus een vordering op jou van een bedrag van € 2.000,00 plus rente en heb jij een schuld. Maar wanneer je de maandelijkse termijnen netjes kan betalen, is er helemaal niets aan de hand. Pas wanneer je een maandtermijn niet kunt betalen krijg je een achterstand. En het zijn juist deze achterstanden die problemen veroorzaken. 

Achterstand met betalen

En wanneer je achterstand met betalen hebt, dan kan dat een grote invloed hebben op je dagelijks leven. Ik zal een voorbeeld geven over hoe het kan escaleren wanneer je een huis huurt en je de huur een maand niet kunt betalen.

Stel, je huurt een woning bij de woningcorporatie bij jou in de stad of dorp. Op een zeker moment heb je een onverwachte uitgave en kun je de huur niet betalen. De woningcorporatie stuur je een brief en geeft aan dat je te laat betaald hebt en dat je de huur alsnog moet betalen. Maar omdat je het geld echt niet hebt doe je niets en leg je de brief in de kast. De volgende maand wordt de lopende huur weer gewoon afgeschreven, maar de vorige maand blijft open staan. Sommige mensen storneren dan de laatst geïncasseerde huur en betalen de huur van de maand ervoor. Ze denken dat ze op die manier de deurwaarderskosten voor blijven, omdat ze iedere keer net op tijd de achterstand betalen, terwijl er ook steeds een nieuwe achterstand ontstaat. Dit heet 'slepen' van de huur en is niet toegestaan, omdat de huur altijd vooruit betaald moet worden.

Wanneer je niets doet of de huur blijft 'slepen', dan heb je toch grote kans dat de woningcorporatie op een gegeven moment de achterstallige maand gaat incasseren via een deurwaarder. 

Er vanuit gaande dat je niet kunt betalen zal er, wanneer je één maand huurachterstand blijft houden, uiteindelijk geprocedeerd gaan worden bij de rechtbank. Dit houdt in dat je een oproeping voor de rechtbank ontvangt en er uiteindelijk een uitspraak komt van de rechter. Deze uitspraak ligt vast in een vonnis en dat vonnis wordt ook weer aan jou afgegeven of in jouw brievenbus achtergelaten wanneer de deurwaarder jou niet thuis aantreft. Op dat punt zijn er aardig wat kosten bijgekomen, te weten: 

• incassokosten
• kosten afgeven dagvaarding
• proceskosten
• kosten afgeven vonnis
• rente

Het kan dan voorkomen dat één maand huurachterstand verdubbeld is door de kosten. Hoe ga je dat ooit terugbetalen? 

Loonbeslag

Maar ook wanneer je nog wel de post open maakt, dan nog kun je de openstaande vordering van de huurachterstand plus de kosten niet betalen. En omdat je niet betaalt en geen contact opneemt voor bijvoorbeeld een betalingsregeling, wordt er beslag gelegd op je loon. Nu zijn de problemen echt serieus. Dat moet jij inzien, maar zou jouw werkgever of uitkerende instantie ook in moeten zien. Een loonbeslag zorgt er namelijk voor dat je loon boven een bepaalde grens (beslagvrije voet) afgedragen wordt aan de gerechtsdeurwaarder om zo de huurachterstand te innen. Stel dat er nu ineens € 250,00 van je loon ingehouden wordt, dan weet je natuurlijk gelijk dat je nu ook problemen krijgt om andere rekeningen te kunnen betalen. Jouw werkgever of uitkerende instantie zou dat ook moeten weten en zou dan ook hulp moeten aanbieden. Mensen met een loonbeslag die geen hulp krijgen belanden vaak van de regen in de drup en vaak wordt het van hieruit alleen maar erger en moeilijker.

Hulp vragen

Je kunt denken dat mensen met financiële problemen misschien eerder aan de bel hadden moeten trekken. Maar op welk punt moeten mensen dat dan doen? Doen ze dat bij de eerste factuur die niet betaald kan worden of bij de eerste dagvaarding? Doen ze dat wanneer er twee of meer facturen niet betaald kunnen worden of pas wanneer er loonbeslag gelegd is?

In het geval van financiële problemen is het in mijn ogen nooit te vroeg om hulp te vragen. Dit komt omdat financiële problemen directe impact heeft op de levensvreugde van mensen. Van een slechte nachtrust en geen concentratie op het werk, tot een sociaal isolement en jezelf compleet uitgeblust voelen. Financiële problemen kunnen ervoor zorgen dat je snel in een negatieve spiraal terecht komt, waar je zonder (professionele) hulp niet tot nauwelijks meer uit komt. Mensen hoeven zich dan ook niet te schamen wanneer ze er niet uit komen en om hulp vragen. Het getuigt juist van moed en doortastendheid wanneer ze wel aan de bel trekken. Het is dan ook niet verstandig om nog heel lang te wachten om contact op te nemen.